Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2025

στον καθρεφτη του Harari

 

Πριν από 4 χρόνια, ένα πρωινό του Οκτωβρίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάλεσε τον ιστορικό Γιουβάλ Χαράρι στη βεράντα του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετανία και, με θέα την Ακρόπολη, συνομίλησε μαζί του για τη σύγχρονη δημοκρατία και τις προοπτικές της.
Δεν ξέρω εάν και τι αποκόμισε ο μάλλον μικρόνους πολιτικός από τη σκέψη του σταρ της διεθνούς διανόησης. Κάτι ως φαίνεται αποκόμισε, όμως, ο ευφυής και πράγματι φιλελεύθερος Χαράρι από τις μετέπειτα πρακτικές του συνομιλητή του. Δείτε, για παράδειγμα, κάποιες από τις επισημάνσεις του (Nexus, εκδ. Αλεξάνδρεια) για τους τρόπους με τους οποίους υπονομεύονται οι σύγχρονες δημοκρατίες από κυνικούς πολιτικούς που τείνουν να εξελίσσονται σε τυράννους.
«Η πιο συνηθισμένη μέθοδος που χρησιμοποιούν αυτοί οι πολιτικοί για να υπονομεύσουν τη δημοκρατία είναι να πλήττουν τους αυτοδιορθωτικούς της μηχανισμούς έναν έναν, συχνά αρχίζοντας με τα δικαστήρια και τα μέσα ενημέρωσης. Ο χαρακτηριστικός τύραννος είτε στερεί από τα δικαστήρια τις εξουσίες τους είτε τα γεμίζει με δικούς του ανθρώπους και προσπαθεί να κλείσει όλα τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης δημιουργώντας παράλληλα τον δικό του πανταχού παρόντα μηχανισμό προπαγάνδας.
Όταν τα δικαστήρια δεν είναι πια ικανά να ελέγχουν την εξουσία της κυβέρνησης με νόμιμα μέσα κι όταν τα μέσα ενημέρωσης παπαγαλίζουν υπάκουα τη γραμμή της, όλοι οι υπόλοιποι θεσμοί ή τα άτομα που τολμούν να αντιταχθούν στην κυβέρνηση μπορούν να σπιλωθούν και να διωχθούν ως προδότες, εγκληματίες ή ξένοι πράκτορες. […].
Οι υποστηρικτές των τυράννων συχνά δεν θεωρούν τη διαδικασία αυτή αντιδημοκρατική. Μένουν ειλικρινά κατάπληκτοι όταν ακούν ότι η εκλογική νίκη δεν τους εκχωρεί απεριόριστη εξουσία. Αντίθετα, βλέπουν κάθε έλεγχο στην εξουσία μιας εκλεγμένης κυβέρνησης σαν κάτι αντιδημοκρατικό. Ωστόσο δημοκρατία δεν σημαίνει κυριαρχία της πλειοψηφίας· σημαίνει ελευθερία και ισότητα για όλους».
Για να τεκμηριώσει τις ανωτέρω επισημάνσεις του, ο Χαράρι δείχνει εν ενεργεία πολιτικούς όπως τον Ερντογάν, τον Όρμπαν ή τον συμπατριώτη του Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Αλλά πόσοι από εμάς δεν αναγνωρίζουμε επίσης στις ίδιες επισημάνσεις τον συνομιλητή του εκείνον στη βεράντα της Μεγάλης Βρετανίας και, βεβαίως, τους αρκετούς ακόμη εθελοτυφλούντες υποστηρικτές του;

Δεν υπάρχουν σχόλια: