Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2022

αλκυόνη


          

   Παρατηρω στη Λιμνη της Βουλιαγμενης,εδώ και βδομαδες τις νιοφερτες αλκυόνες.Με την σπανια ποικιλια χρωματων:μπλε καφε πρασινο!
O Λινναιος την ονοματισε Alceda atthis.Ατθίς,είναι το επιθετο που αντιστοιχει στην «Αττικη» .Αγγλιστι Kingfisher.
Κεφαλι δυσαναλογα μεγαλο σε ασυνηθιστα μικρο σωμα( βαρος μεχρι 30 γραμμαρια,μηκος μεχρι 18 εκατοστα).Τρεφεται αποκλειστικα με ψαρακια,που τα πιανει χαρις στην οξεια οραση της. Διαθετει ειδικη κατασκευη ματιου για να βλεπει μεσα στο νερο με ακριβεια: εχει δυο ωχρες κηλιδες/βοθρία/fovea για να διορθωνει την διαθλαση στο νερο και τριπλά βλεφαρα για να αντεχει το σοκ της προσκρουσης στο νερο οπως καταδυεται με μεγαλη ταχυτητα.Χρειαζεται να τρωει το αντιστοιχο του 60% του βαρους του σωματος της ημερησιως!ειδικα στη Λιμνη της Βουλιαγμενης οι αλκυονες είναι μικροσωμότερες γιατι εχουν να τραφουν από τα μικροσκοπικα ψαρακια που αποτελουν ενδημικη πανιδα.
    Θελει να ζει σε ηπιο κλιμα.Ανοιξη και καλοκαιρι αποδημει προς Βορρα. Μεχρι Σιβηρια(3000 χλμ),Αφγανισταν ,Πακισταν.Ταξιδευει την νυχτα. Ερχεται σε μας αρχες Σεπτεμβριου( οταν στο Βορρα σιγα-σιγα αρχιζουν να παγωνουν τα ποταμια) και αποδημει τελη Μαρτιου.(μερικες φτανουν μεχρι Βορεια Αφρικη και Ισραηλ). Το δικο μας καλοκαιρι τής πεφτει πολύ ζεστο ,γι`αυτό φευγει εγκαιρως για να προλαβει την ανοιξη να γεννησει. .Γενναει λοιπον την ανοιξη στο Βορρα.2-10 αυγα.Ειναι τόοοσο μικροσωμη που δεν φτανει να τα κλωσσησει όλα! Ετσι 1-2 μενουν τζουφια…Την ημερα κλωσσανε εναλλαξ το αρσενικο και το θηλυκο.Το βραδυ μονο το θηλυκο. Σε 20 μερες βγαινουν τα νεογνα και παραμενουν στη φωλια το πολύ ένα μηνα.Ενιοτε προλαβαινει να κλωσσησει και δευτερη παρτιδα ,αν υπαρχει αρκετη τροφη.Απο τα μικρα επιζει μόνο το 1 στα 4(αντε να κανεις βουτια στο νερο να χτυπησεις ψαρι να σε δω).Ετσι κι αλλιως,τα ενηλικα συνηθως πεθαινουν σε 1-2 χρονια.
Είναι ον δυσπιστο και μοναχικο, εκτος από την περιοδο πολλαπλασιασμου.Αν μπει άλλη αλκυονη στον ζωτικο της χωρο ξεκιναει μεγαλος ραμφοκαυγας.
    Οι αλκυονιδες μερες είναι πραγματικα «μυθος».Υποτιθεται ότι ο Διας τιμωρησε την Αλκυονη μετατρεποντας την σε πουλι,αλλά ο πατερας της ο Αιολος,για να τής επιτρεψει να γενναει τα παιδια της με ασφαλεια,εβαλε καραντινα σε ανεμους και κυματα την συγκεκριμενη περιοδο κλπ κλπ.Το θεμα είναι ότι 1) οι αλκυονες,όπως όλα τα αγρια πουλια, δεν γεννανε τον χειμωνα 2) δεν ζουνε κοντα στην θαλασσα,αρα να χρειαζονται να ηρεμησουν τα κυματα…ζουνε κοντα σε λιμνες και ποταμια 3)δεν εχουν φωλια,που να τους την χαλασει ο ανεμος…τα αυγα τα κλωσσανε σε τρυπες ,διπλα στο νερο.
   Μια πιθανη εξηγηση του μυθου: Οι Αιολεις,δεινοι ναυτικοι,λατρευαν καποια Μεγαλη Θεα(Σεληνη),που τους προστατευε από τον κακο καιρο και τα κυματα στη θαλασσα.Στα ελληνικα υπαρχει το ρημα «αλέξω»(αποκρουω εχθρο/κινδυνο,προστατευω),με ριζα αλκ- και αλεκ-.Απο το αλκ- εχουμε αλκιμος,Αλκινοος,Αλκιβιαδης,Αλκμηνη,Αλκαιος και «αλκυων».Απο το αλεκ- εχουμε Αλεξανδρος(προστατευει τους ανδρες),αλεκτωρ(επιθετικο πουλι).Οι Αχαιοι, που ηρθαν στον ελληνικο χωρο αργοτερα,εφεραν τον Δια και το Δωδεκαθεο.Και ο αρσενικος Νεος Θεος εκτοπισε την προηγουμενη Θεα,την προστατιδα «αλκυονη».Το χειμερινο ηλιοστασιο συνδεεται με την εμφανιση/γεννηση του νεου Θεου.Και μαλλον δεν είναι τυχαιο που τα Χριστουγεννα σχεδον συμπιπτουν με το χειμερινο ηλιοστασιο 21 Δεκεμβριου (μια ημερομηνια που τής εχω αδυναμια γιατι είναι και τα γενεθλια μου) .
   ΟΙ μετεωρολογοι γνωριζουν ότι υπαρχουν φυσικοι λογοι ετσι ώστε,στατιστικα, μια βδομαδα δωθε και κειθε του χειμερινου ηλιοστασιου 21/12 ,στο χωρο μας, να εχει καλο ηλιο ,απνοια και θερμοκρασια 4-14 βαθμους.
Θα τις χαιρομαστε λοιπον μεχρι τον Μαρτιο…. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: