απο το "Ο Φιλοσοφος και ο Λυκος" του Mark Rowlands 1o

      Ανθρωπος…το ζωο που πιστευει τις ιστοριες που φτιαχνει για τον εαυτο του

     «ταση πιθηκου»: να αντιλαμβανομαστε τον κοσμο με χρησιμοθηρικους ορους…η αξια κάθε πραγματος καθοριζεται βασει της πιθανης του χρησιμοτητας για τον πιθηκο.Η ταση να μην εχεις φιλους,αλλά συμμαχους.Για τον πιθηκο το να εισαι ζωντανος σημαινει να περιμενεις την στιγμη που θα χτυπησεις.Ο πιθηκος είναι η ταση να στηριζεις τις σχεσεις σου με τους αλλους σε μια και μοναδικη αρχη,αναλλοιωτη και αμετακλητη:τί μπορεις να κανεις για μενα και τί κοστος θα εχει για μενα να σε βαλω να το κανεις;Ο πιθηκος ειναι η ταση να θεωρεις ότι τα πιο σημαντικα πραγματα στη ζωη αναγονται σε αναλυσεις κοστους-οφελους.Αυτη η ταση είναι αποτελεσμα μιας ιδιαιτερης γνωσιακης εξελιξης στον εγκεφαλο του πιθηκου και δεν εμφανιζεται σε κανενα άλλο ζωο

      Η συνεισφορα του λυκου είναι να μας πει ότι οι αξιες του πιθηκου είναι χονδροειδεις και ασημαντες.Μάς υπενθυμιζει ότι αυτό που αξιζει πραγματικα δεν μπορεις ουτε να το προσδιορισεις,ουτε να το εμπορευθεις.Μάς θυμιζει ότι μερικες φορες πρεπει να κανουμε το σωστο, ακομη κι αν προκειται να το πληρωσουμε πολύ ακριβα

      Νομιζω πως ολοι μας ειμαστε περισσοτερο πιθηκοι και λιγοτερο λυκοι.Αλλα κινδυνευουμε να παθουμε μεγαλη ζημια αν αφησουμε τον λυκο να πεθανει.Στο τελος,τα τεχνασματα του πιθηκου θα αποτυχουν.Η εξυπναδα του θα μας προδωσει και η τυχη του πιθηκοειδους θα το εγκαταλειψει.Και τοτε θα ανακαλυψουμε τί ειναι πραγματικα σημαντικο στη ζωη.Δεν ειναι αυτο που αποκτησαμε με την εξυπναδα,την τυχη και τα τεχνασματα μας.Ειναι αυτόοπου μενει οταν ολα αυτα θα μάς εχουν εγκαταλειψει.Ειμαστε πολλα πραγματα συγχρονως.Αλλά το πιο σημαντικο κομματι του εαυτου μας ειναι αυτο που εξακολουθουμε να ειμαστε οταν τα τεχνασματα αποτυγχανουν.Αυτο που παραμενει σταθερο οταν η πονηρια σε εγκαταλειπει στην τυχη σου.Στο τελος ο πιθηκος θα σε προδωσει.Παντα.Και η πιο σημαντικη ερωτηση που εχεις να θεσεις στον ευατο σου ειναι:οταν συμβει αυτο,ποιος θα μεινει κοντα σου;

     Αγαπουσα τον Μπρενιν(τον λυκο μου) γιατι με διδαξε ότι σε καποιο αρχεγονο κομματι του εαυτου μου ζουσε ακομα ενας λυκος…

     Πριν περιπου 15.000 χρονια, λυκοι ανταποκριθηκαν στο καλεσμα του πολιτισμου (να γινουν σκυλοι).Βρεθηκαν σε μια συμβιωτικη και αρρηκτη σχεση με τον Ανθρωπο.Απο την αποψη της εξελιξης αυτή η στρατηγικη υπηρξε συνταρακτικα επιτυχης:οι λυκοι είναι μονο 400.000 ,οι σκυλοι εκατονταδες εκατομμυρια

      Κατ`αναλογια προς το μεγεθος τους ,οι πιθηκοι εχουν μεγαλυτερο εγκεφαλο από τους λυκους –σχεδον εικοσι τοις εκατο.Αρα η νοημοσυνη των πιθηκοειδων είναι ανωτερη από την νοημοσυνη των λυκοειδων;Το συμπερασμα είναι απλοικο.Αν είναι ανωτερη,πρεπει να δουμε ως προς τί είναι ανωτερη.Τα κοινωνικα ζως εχουν μεγαλυτερο εγκεφαλο απο τα μοναχικα.Η αυξηση του μεγεθους του εγκεφαλου και επομενως και της νοημοσυνης δεν οφειλονται στις αναγκες που δημιουργει η φυση,αλλά σε αυτές που δημιουργει η συνυπαρξη με αλλα ατομα.Συμφωνα με την υποθεση της «μακιαβελικης νοημοσυνης» η νοημοσυνη τους αυξηθηκε επειδη ηταν κοινωνικα ζωα.Η αυξηση του μεγεθους του εγκεφαλου είναι το αποτελεσμα της ομαδικης ζωης.Κοινωνικα ζωα είναι και οι πιθηκοι και οι λυκοι.Ομως,σε καποια φαση,οι πιθηκοι ακολουθησαν μια διαφορετικη εξελικτικη διαδικασια.Η ομαδικη ζωη συνεπαγεται νεες δυνατοτητες.Η πρωτη δυνατοτητα είναι να χειριζεσαι και να εκμεταλλευεσαι αλλα μελη της ομαδας,δηλ.να επωφελεισαι από ο,τι μπορει να σού δωσει η ομαδικη ζωη με το ελαχιστο δυνατο κοστος.Κι αυτό στηριζεται στην ικανοτητα να εξαπατας τους αλλους.Εφοσον προσπαθεις να εχεις μικροτερο κοστοςκαι μεγαλυτερο οφελος,απαιτειται να εισαι αρκετα εξυπνος ώστε να καταλαβαινεις πότε σε εξαπατουν.Επομενως,η νοημοσυνη αναπτυσσεται ολο και περισσοτερο επειδη πρεπει να εξαπατας με επιτυχια και να μην εξαπατασαι.Στην ιστορια της εξελιξης του πιθηκου ,η αυξανομενη ικανοτητα να ξεγελαει τους αλλους λειτουργησε παραλληλα με την αυξανομενη ικανοτητα να καταλαβαινει πότε προσπαθουσαν οι αλλοι να τον πιασουν κορόιδο.

      Υπαρχει και μια ακομη δυνατοτηtα που παρεχει η ομαδικη ζωη:να κανεις συμμαχιες με αλλα μελη της ομαδας.Στις κοινωνιες των πιθηκων,συμμαχια σημαινει να χρησιμοποιεις καποια μελη της ομαδας σου εναντιον των μελων μιας αλλης ομαδας.Για να το πετυχεις αυτό,πρεπει να εχεις την ικανοτητα να μηχανορραφεις.Αλλά και εδώ τα πραγματα είναι αλληλενδετα:δεν σε συμφερει να εισαι θυμα μηχανορραφιας…Η μηχανορραφια και η εξαπατηση είναι η βαση της κοινωνικης νοημοσυνης των πιθηκων.Για καποιο λογο οι λυκοι δεν ακολουθησαν αυτό το δρομο.Στις αγελες λυκων ,αυτές οι δυο ιδιοτητες είναι πολύ περιορισμενες….Κανεις δεν καταλαβαινει πραγματικα γιατι ανεπτυξαν αυτή τη στρατηγικη οι πιθηκοι κι όχι οι λυκοι.Ενα πραγμα είναι απολυτως σαφες:ετσι ακριβως εγινε.Αυτη βεβαια η μορφη νοημοσυνης εφτασε στο αποκορυφωμα της στον βασιλια των πιθηκοειδων,τον homo sapiens.

      Όλα οσα μας χαρακτηριζουν ως ειδος,δηλαδη πολυπλοκοτητα,εκλεπτυνση,τεχνη,πολιτισμος,επιστημη,αναζητηση της αληθειας-όλα οσα συνιστουν το «μεγαλειο» μας,όπως μας αρεσει να λεμε-τα αποκτησαμε με κοστος.Και το κοστος ηταν η μηχανορραφια και η εξαπατηση.Στο κεντρο της ανωτερης νοημοσυνης μας βρισκονται η σκευωρια και η ανειλικρινεια,ακριβως όπως τα σκουληκια στο κεντρο του μηλου.

     Ακομα κι αν είναι τυχερος ενας λυκος(είναι δηλαδη κυριαρχο αρσενικο ή θηλυκο)κανει σεξ μονο μια ή δυο φορες το χρονο.Πολλοι λυκοι δεν κανουν ποτέ σεξ,ουτε δειχνουν να τούς λειπει…εμεις δεν μπορουμε να σκεφτουμε το σεξ με τετοιους ορους.Αλλά σκεφτομαστε μ`αυτό τον τροπο ακριβως επειδη ειμαστε πιθηκοι.Σε σχεση με τον λυκο,ο πιθηκος είναι εθισμενος στο σεξ….Για τον λυκο, ,η ευχαριστηση είναι συνεπεια της ορμης για αναπαραγωγη.Ο πιθηκος εχει αντιστρεψει την σειρα.Για τον πιθηκο,η αναπαραγωγηειναι μια περιστασιακη,και συχνα ανεπιθυμητη,συνεπεια της αναγκης για ευχαριστηση.

       Γιατι  αγαπαμε τους σκυλους μας (οσοι τους αγαπαμε); Θελω να πιστευω ότι οι σκυλοι αγγιζουν κατι στα μυχια της ψυχης μας,κατι παλιο και ξεχασμενο.Εναν παλιοτερο εαυτο που χασαμε όταν γιναμε πιθηκοι.Τον λυκο που ειμασταν καποτε.Αυτος ο λυκος ξερει ότι η ευτυχια δεν είναι συναρτηση του  υπολογισμου.Ξερει ότι καμμια πραγματικα σημαντικη σχεση δεν μπορει να βασιζεται σε καποιο συμβολαιο.Ξερει ότι πρωτα ερχεται η αφοσιωση.Την πιστη και την αφοσιωση πρεπει να σεβομαστε,με οποιοδηποτε κοστος.Οι υπολογισμοι και τα συμβολαια ερχονται δεύτερα.Τοτε που ο πιθηκος μεσα μας εχει νικησει τον λυκο.