Φράγκας: 2025

Πέμπτη 17 Ιουλίου 2025

Θανασης Καραμπατσος (Documento)

Όπου κι αν σταθείς αυτό τον καιρό θα ακούσεις να μιλάνε για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Στα καφενεία συζητάνε για το πώς έγινε το κόλπο, ενώ οι νεοδημοκράτες είναι χωρισμένοι στα δύο, σε αυτούς που δεν ξέρουν πώς να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα πέραν του θνησιγενούς επιχειρήματος «όλοι τα ίδια κάνουν» και σε αυτούς που έχουν εκνευριστεί επειδή δεν είναι εικόνα σοβαρής κυβέρνησης αυτή απ’ τη μια και απ’ την άλλη όσοι απουσίαζαν από το κόλπο.
Στην επαρχία υπάρχουν αγρότες που καταλαβαίνουν ότι ήρθε το τέλος τους. Περίμεναν μια μικρή ενίσχυση κι αυτή θα κοπεί σε λίγο. Λιγότερες ενισχύσεις θα δοθούν με τα πρόστιμα σε λίγο καιρό. Αν συμβεί αυτό, θα επέλθει καταστροφή με τα αυξημένα κόστη στην παραγωγή και στην εργασία. Καμία ανακούφιση και όλοι θα εγκαταλείψουν τα κτήματα για να εργαστούν στον τουρισμό.
Με την εγκατάλειψη θα εμφανιστούν σχήματα αρπακτικών που θα αγοράσουν σωρηδόν τα αγροτεμάχια που θα βγαίνουν εκτός παραγωγής. Η τσιφλικάδικη ιδιοκτησία άλλωστε είναι αυτή που παίρνει μπόνους στην εφαρμογή της νέας ΚΑΠ την οποία ψήφισαν τα λόμπι της αγροτικής βιομηχανίας με τις κυβερνήσεις. Αυτό συνεπάγεται εκμοντερνισμό, κυνήγι κέρδους και μετρίως μέτρια ποιότητα στο προϊόν που θα βγαίνει στο ράφι. Το ισχυρό σχήμα θα έχει τρόπους να κάνει deal ή να παρακάμπτει το κράτος.
Κακά τα ψέματα, η εκβιομηχάνιση και ο εκσυγχρονισμός είναι η πρόοδος, αναντίρρητα, αλλά το ζητούμενο είναι με ποιους όρους. Και η αλήθεια είναι ότι με την εκτατική ανάπτυξη θα επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας. Παρόλα αυτά ο μικρός και μεσαίος αγρότης θα μπορούσε να χωρέσει ικανοποιητικά σε έναν κεντρικό σχεδιασμό. Μόνο που εδώ, στην Ελλάδα του ΟΠΕΚΕΠΕ, μας λείπουν και ο σχεδιασμός και το όραμα.
Η εξέλιξη είναι ραγδαία, όπως έβλεπα στην ανάρτηση ενός πολύ σοβαρού και διακεκριμένου επιστήμονα. Στην Καλιφόρνια του ατελείωτου ήλιου ετοιμάζονται να αρχίσουν μια εκτεταμένη ελαιοπαραγωγή. Εκεί όπου υπάρχουν αμπελώνες και έχουν επιβάλει το κρασί τους στη διεθνή αγορά. Φανταστείτε μεγέθη, με τη συγκομιδή να γίνεται με μηχανικά μέσα σε πολύ μικρό χρόνο σε απέραντα εδάφη. Η τιμή του ελαιολάδου θα πέσει πάρα πολύ χαμηλά καθώς κανείς μικρός παραγωγός δεν θα μπορεί να ανταγωνιστεί αυτή τη βιομηχανοποιημένη γεωργία. Εμείς θα παλεύουμε με ηλεκτρικά ραβδιστήρια και στην Αμερική θα περνούν γιγαντιαίοι δονητές να κατεβάζουν τον καρπό σε ένα λεπτό.
Ποιότητα μπορεί να έχουμε, αλλά δεν θα φτάνει να καλύψει τη ζήτηση. Στην τυποποίηση επίσης δεν έχουμε επενδύσει, ενώ διαπρέπουν και κάποιοι λιγοστοί σαλτιμπάγκοι κομπιναδόροι που αναμειγνύουν πυρηνέλαιο με ποιοτικό λάδι για να φέρουν μια αποδεκτή στα διεθνή στάνταρ ποιότητα – όσοι βάζουν σπορέλαια με χρώμα ανήκουν σε μια παρωχημένη εποχή.
Οι παράνομες επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ έγιναν βίλες, ξενοδοχεία, bnb, μπαράκια και καφετέριες, πισίνες. Αντιπαραγωγικά όλα. Επενδύθηκαν στο εύκολο χρήμα και πώς άραγε θα δοθούν πίσω όπως «πρόσταξε» ο πρωθυπουργός; Αν, αντίθετα, τα έδιναν στην ενίσχυση σχεδίων που θα ωφελούσαν την τυποποίηση και την εκμηχάνιση της παραγωγής, τη λίπανση και την αντιμετώπιση ζιζανίων και εντόμων (δάκος κ.ά.) με φυτικά μέσα, η παραγωγή θα ήταν ποιοτικότερη, ακριβότερη, ασφαλής και εγγυημένη. Πώς λέμε για τον καμπανίτη, έτσι και εδώ θα είχε ξακουστή ονομασία προέλευσης και θα άξιζε λιγότερο η διάθεση του προϊόντος χύμα σε άλλες «εθνικές» αγορές για να αναμειχθεί με το τοπικό προϊόν.
Αυτή αριστεία μάς λείπει. Το όραμα. Να πάμε όλοι μαζί να το πετύχουμε. Όχι η επιδότηση της φτώχειας και της ερημοποίησης.